Jakie przepisy regulują zasady i warunki otrzymywania wyżywienia przez strażaków Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej biorących udział w długotrwałych działaniach ratowniczych trwających powyżej 6 godzin oraz kto ponosi koszty za wyżywienie strażaków OSP podczas długotrwałych działań? Odpowiada portal LexFire.pl
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie długotrwałych akcji ratowniczych, szczegółowych norm, zasad i warunków otrzymywania wyżywienia w czasie tych akcji oraz ćwiczeń lub szkolenia przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej lub inne osoby biorące w nich udział, a także przypadków, w których wypłaca się równoważnik pieniężny w zamian za przysługujące wyżywienie, sposobu ustalania jego wysokości oraz szczegółowych zasad wypłacania z dnia 11 grudnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 160, poz. 1098 – dalej jako rozporządzenie) za długotrwałe akcje ratownicze uważa się m.in. każde działania ratownicze organizowane lub kierowane przez Państwową Straż Pożarną trwające co najmniej 6 godzin.
Nie ma wątpliwości, że Ochotnicze Straże Pożarne biorą udział w działaniach ratowniczych organizowanych lub kierowanych przez Państwową Straż Pożarną.
Bezpłatne wyżywienie według normy „SZ”(zasadnicza-szkolna) przysługuje w naturze strażakom i innym osobom, biorącym udział w długotrwałej akcji ratowniczej(§ 5 pkt 1 rozporządzenia). Rozporządzenie nie podaje definicji legalnej strażaka. Jednak jest ono aktem wykonawczym do ustawy o Państwowej Straży Pożarnej z dnia 24 sierpnia 1991 r.(tekst jednolity – Dz. U. z 2009 r., Nr 12, poz. 68 z późn. zm.). W świetle art. 1 ust. 3 tejże ustawy strażakiem jest funkcjonariusz pożarnictwa pełniący służbę w Państwowej Straży Pożarnej. Nie wdając się w szersze rozważania czy członka OSP można uznać za strażaka w rozumieniu ustawy o PSP lub czy strażak w rozumieniu ustawy o ochronie przeciwpożarowej jest strażakiem w rozumieniu ustawy o PSP, należy wskazać, że bezpłatne wyżywienie według normy „SZ”(zasadnicza-szkolna) przysługuje w naturze także innym osobom, biorącym udział w długotrwałej akcji ratowniczej. Zgodnie z wykładnią językową „inny” należy rozumieć jako „nie ten, lecz istniejący obok osoby wymienionej, nie ten sam, nie taki sam”(Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, doroszewski.pwn.pl/haslo/inny/). Chodzi w tym przypadku o osobę, która nie jest strażakiem. Użycie słowa inny oznacza także, że nie ma katalogu zamkniętego osób, którym należy się bezpłatne wyżywienie. Tym co kwalifikuje do otrzymania bezpłatnego wyżywienia jest udział w długotrwałej akcji ratowniczej. W związku z powyższym bezpłatne wyżywienie według normy „SZ”(zasadnicza-szkolna) przysługuje w naturze oprócz strażakom PSP także członkom OSP.
Bezpłatne wyżywienie według normy „SZ”(zasadnicza-szkolna) przysługuje także członkom OSP, biorącym udział w ćwiczeniach, manewrach, szkoleniach organizowanych przez Państwową Straż Pożarną, trwających co najmniej 8 godzin oraz uczestnikom organizowanych przez Państwową Straż Pożarną ćwiczeń zgrywających, trwających co najmniej 6 godzin.
Zasadnicza norma wyżywienia określa ilość środków spożywczych przysługujących na jedną osobę w ciągu jednej doby. Składniki rzeczowe zasadniczej normy wyżywienia określa załącznik do rozporządzenia i obejmuje on m.in. pieczywo, przetwory mięsne i rybne, napoje mleczne, sery, warzywa, owoce, soki z owoców, herbatę, kawę naturalną i zbożową, cukier.
Strażacy OSP, którzy biorą udział w długotrwałych akcjach ratowniczych otrzymują pierwszy posiłek po 6 godzinach działań, w wysokości do 60% przysługującej normy wyżywienia. W przypadku przedłużenia czasu trwania akcji powyżej 8 godzin otrzymują uzupełnienie do pełnej normy wyżywienia oraz dodatek uzupełniający. Wartość całodobowego wyżywienia nie może przekroczyć wysokości normy wyżywienia uwzględniającej dodatek uzupełniający. Wyżywienie w formie suchego prowiantu można wydawać członkom OSP w sytuacjach, gdy przygotowanie gorącego posiłku jest niemożliwe, jednak nie dłużej niż przez 24 godziny. Członek OSP nie może otrzymać wyżywienia przysługującego bezpłatnie w naturze ani jego równowartości, jeżeli nie wykorzystał go w trakcie długotrwałego działania ratowniczego.
Przepisy rozporządzenia nie określają wprost kto finansuje bezpłatne wyżywienie członków OSP za udział w długotrwałych akcjach ratowniczych oraz ćwiczeniach i manewrach. W związku z tym w drodze wykładni systemowej należy wskazać, że zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej koszty zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina. W związku z tym bezpłatne wyżywienie członków OSP powinna finansować gmina, na terenie której siedzibę ma dana OSP. Przy czym ustawa o ochronie przeciwpożarowej nie określa wysokości kwot jakie powinna przekazywać gmina OSP na zachowanie gotowości bojowej. Tym samym gmina może uznać, że nie posiada środków finansowych na bezpłatne wyżywienie i odmówić jego finansowania. Może także uznać, że będzie finansować bezpłatne wyżywienie, ale spowoduje to obniżenie wysokości środków finansowych przekazanych np. na sprzęt strażacki.
źródło: www.remiza.com.pl
